De racistische rellen in Engeland deze zomer, zijn alweer bijna uit de media verdwenen. Dat betekent niet dat dit soort geweld niet weer de kop opsteekt, in Engeland of hier. De aanstichters lopen nog steeds vrij rond. En dus blijft er een noodzaak voor antiracisten en buurtwerkers om na te blijven denken over hoe je kan reageren op racistisch geweld. Op basis van de blog die we deze zomer schreven voor Doorbraak, geven we hieronder de drie belangrijkste tips voor sociale bewegingen in Nederland.
1. Bouw nu aan netwerken en coalities
De hartverwarmende en zeer effectieve golf aan antiracisme protesten die georganiseerd werden na de eerste rellen kwamen niet spontaan uit de lucht vallen. Ze waren alleen mogelijk door jarenlang, soms onzichtbaar, werk. Het werken aan coalities en netwerken van mensen en organisaties die elkaar kennen en vertrouwen. Het werk van buurtwerkers die lokaal mensen aan elkaar verbinden. Dat maakte dat de ervaren activisten snel straatprotest konden organiseren en een massa mensen wisten te bereiken. En het was het moeizame interne werk aan intersectionaliteit en dekolonisatie binnen vakbonden en grote NGO's dat het mogelijk maakte dat deze organisaties nu snel insprongen, en de oproep voor tegendemonstraties steunden. En dat ervaren traumasupport-teams uit activistische kringen nu aangevallen gemeenschappen te hulp konden schieten.
2. Een effectieve communicatiestrategie
Het is opvallend hoe snel in de Britse publieke discussie een weerwoord kwam op radicaal-rechtse frames. In steeds meer publieke discussies ging het over de radicaal-rechtse miljonairs en politici die verdeel-en-heers spelen door mensen met racisme tegen elkaar op te zetten islamofobie normaliseren. Een publiek verspreid communicatie advies (zie het Doorbraak-blog) en jaren oefenen met het kleur-klasse narratief maakte deze publieke analyse en een andere discours mogelijk.
3. Doe onderzoek naar de aanstichters en de oorzaken
Dat helpt bij het organiseren van respons, maar is ook de basis van een strategie om herhaling te voorkomen. Er verschijnen in de Britse media en elders de afgelopen tijd goed onderzochte analyses over wie de aanstichters waren achter deze rellen. En de rol van social media platforms in het verspreiden van haat. Een aantal voorbeelden daarvan zijn te vinden in het artikel van de Nederlandse onderzoeksjournalist Alexander Beunder op het weblog Republiek Allochtonie. Het simpele beeld dat sommige Britten uit armoede en frustratie hun woede botvierden op migranten blijkt precies dat. Te simpel.